حصرت محمد در معراج چه دید

 

داستان معراج رسول خدا(ص) در یک شب از مکه معظمه به مسجدالاقصی و از آنجا به آسمانها و بازگشت‏ به مکه در قرآن کریم در دو سوره به نحو اجمال ذکر شده، یکی در سوره ‏«اسراء» و دیگری در سوره مبارکه ‏«نجم‏»، و تاویلاتی که از برخی چون حسن بصری، عایشه و معاویه نقل شده مخالف ظاهر آیات کریمه قرآنی و صریح روایات متواتره‏ای است که در کتب تفسیر و حدیث و تاریخ شیعه و اهل سنت نقل شده است و هیچ‌گونه اعتباری برای ما ندارد(1)، و ایرادهای عقلی دیگری را هم که برخی کرده‏اند در پایان داستان پاسخ خواهیم داد.

در کیفیت معراج و اینکه چند بار بوده و آن نقطه‏ای که رسول خدا(ص) از آنجا به سوی مسجدالاقصی حرکت کرد و بدانجا بازگشت، آیا خانه ام‌هانی بوده یا مسجدالحرام و سایر جزئیات آن اختلافی در روایات دیده می‏شود که ما به خواست‏ خداوند در ضمن نقل داستان به پاره‏ای از آن اختلافات اشاره خواهیم کرد و آنچه مشهور است، آنکه این سیر شبانه با این خصوصیات در سالهای آخر توقف آن حضرت در شهر مکه اتفاق افتاد، اما آیا قبل از فوت ابیطالب بوده و یا بعد از آن و یا در چه شبی از شبهای سال بوده، باز هم نقل متواتری نیست و در چند حدیث آن شب را شب هفدهم ربیع الاول و یا شب بیست و هفتم رجب ذکر کرده و در نقلی هم شب هفدهم رمضان و شب بیست و یکم آن ماه نوشته‌اند.

و معروف آن است که رسول خدا(ص) در آن شب در خانه ام‌هانی دختر ابیطالب بود و از آنجا به معراج رفت و مجموع مدتی که آن حضرت به سرزمین بیت‌المقدس و مسجدالاقصی و آسمانها رفت و بازگشت از یک شب بیشتر طول نکشید، به طوری که صبح آن شب را در همان خانه بود و در تفسیر عیاشی است که امام صادق(ع) فرمود: رسول خدا(ص) نماز عشاء و نماز صبح را در مکه خواند، یعنی اسراء و معراج در این فاصله اتفاق افتاد و در روایات به اختلاف عبارت از رسول خدا(ص) و ائمه ‏معصومین روایت ‏شده که فرمودند:

جبرئیل در آن شب بر آن حضرت نازل شد و مرکبی را که نامش‏ «براق‏»(2) بود برای او آورد و رسول خدا(ص) بر آن سوار شده و به سوی بیت‌المقدس حرکت کرد و در راه در چند نقطه ایستاد و نماز گزارد، یکی در مدینه و هجرتگاهی که سالهای بعد رسول خدا(ص) بدانجا هجرت فرمود، یکی هم مسجد کوفه، دیگر در طور سینا و بیت‌اللحم - زادگاه حضرت عیسی(ع) - و سپس وارد مسجد اقصی شد و در آنجا نماز گزارده و از آنجا به آسمان رفت.

و بر طبق روایاتی که صدوق(ره) و دیگران نقل کرده‏اند از جمله جاهایی را که آن حضرت در هنگام سیر بر بالای زمین مشاهده فرمود سرزمین قم بود که به صورت بقعه‏ای می‏درخشید و چون از جبرئیل نام آن نقطه را پرسید پاسخ داد: اینجا سرزمین قم است که بندگان مؤمن و شیعیان اهل بیت تو در اینجا گرد می‏آیند و انتظار فرج دارند و سختیها و اندوهها بر آنها وارد خواهد شد.

و نیز در روایات آمده که در آن شب دنیا به صورت زنی زیبا و آرایش کرده خود را بر آن حضرت عرضه کرد ولی رسول خدا(ص) بدو توجهی نکرده و از وی درگذشت.

سپس به آسمان دنیا صعود کرد و در آنجا آدم ابوالبشر را دید، آنگاه فرشتگان دسته دسته به استقبال آمده و با روی خندان بر آن حضرت سلام کرده و تهنیت و تبریک گفتند، و بر طبق روایتی که علی بن ابراهیم در تفسیر خود از امام صادق(ع) روایت کرده رسول خدا(ص) فرمود: فرشته‏ای را در آنجا دیدم که بزرگتر از او ندیده بودم و(بر خلاف دیگران) چهره‏ای درهم و خشمناک داشت و مانند دیگران تبریک گفت و خنده بر لب نداشت و چون نامش را از جبرئیل پرسیدم گفت: این مالک، خازن دوزخ است و هرگز نخندیده است و پیوسته خشمش بر دشمنان خدا و گنهکاران افزوده می‏شود. بر او سلام کردم و پس از اینکه جواب سلام مرا داد از جبرئیل خواستم دستور دهد تا دوزخ را به من نشان دهد و چون سرپوش را برداشت لهیبی از آن برخاست که فضا را فرا گرفت و من گمان کردم ما را فرا خواهد گرفت، پس از وی خواستم آن را به حال خود برگرداند.(3)

و بر طبق همین روایت در آن جا ملک الموت را نیز مشاهده کرد که لوحی از نور در دست او بود و پس از گفتگویی که با آن حضرت داشت عرض کرد: همگی دنیا در دست من همچون درهم(و سکه‏ای) است که در دست مردی باشد و آن را پشت و رو کند، و هیچ خانه‏ای نیست جز آنکه من در هر روز پنج‏بار بدان سرکشی می‏کنم و چون بر مرده‏ای گریه می‏کنند بدانها می‏گویم: گریه نکنید که من باز هم پیش شما خواهم آمد و پس از آن نیز بارها می‏آیم تا آنکه یکی از شما باقی نماند، در اینجا بود که رسول خدا(ص) فرمود: براستی که مرگ بالاترین مصیبت و سخت‏ترین حادثه است و جبرئیل در پاسخ گفت: حوادث پس از مرگ سخت‏تر از آن است.

و سپس فرمود: و از آنجا به گروهی گذشتم که پیش روی آنها ظرفهایی از گوشت پاک و گوشت ناپاک بود و آنها ناپاک را می‏خوردند و پاک را می‏گذاردند، از جبرئیل پرسیدم: اینها کیان‏اند؟ گفت: افرادی از امت تو هستند که مال حرام می‏خورند و مال حلال را وامی‏گذارند، و مردمی را دیدم که لبانی چون لبان شتران داشتند و گوشتهای پهلوشان را چیده و در دهانشان می‏گذاردند، پرسیدم: اینها کیان‏اند؟ گفت: اینها کسانی هستند که از مردمان عیبجویی می‏کنند، مردمان دیگری را دیدم که سرشان را به سنگ می‏کوفتند و چون حال آنها را پرسیدم پاسخ داد: اینان کسانی هستند که نماز شامگاه و عشاء را نمی‏خواندند و می‌خفتند. مردمی را دیدم که آتش در دهانشان می‏ریختند و از نشیمنگاهشان بیرون می‏آمد و چون وضع آنها پرسیدم، گفت: اینان کسانی هستند که اموال یتیمان را به ستم می‏خورند، گروهی را دیدم که شکمهای بزرگی داشتند و نمی‏توانستند از جا برخیزند گفتم: ای جبرئیل اینها کیان‏اند؟ گفت: کسانی هستند که ربا می‏خورند، زنانی را دیدم که بر پستان آویزانند، پرسیدم: اینها چه زنانی هستند؟ گفت: زنان زناکاری هستند که فرزندان دیگران را به شوهران خود منسوب می‏دارند و سپس به فرشتگانی برخوردم که تمام اجزای بدنشان تسبیح خدا می‏کرد.(4)

و از آنجا به آسمان دوم رفتیم و در آنجا دو مرد را شبیه به یکدیگر دیدم و از جبرئیل پرسیدم: اینان کیان‏اند؟ گفت: هر دو پسر خاله یکدیگر یحیی و عیسی(ع) هستند، بر آنها سلام کردم و پاسخ داده تهنیت ورود به من گفتند و فرشتگان زیادی را که به تسبیح پروردگار مشغول بودند در آنجا مشاهده کردم.

و از آنجا به آسمان سوم بالا رفتیم و در آنجا مرد زیبایی را دیدم که زیبایی او نسبت‏ به دیگران همچون ماه شب چهارده نسبت‏ به ستارگان بود و چون نامش را پرسیدم جبرئیل گفت: این برادرت یوسف است، بر او سلام کردم و پاسخ داده و تهنیت و تبریک گفت و فرشتگان بسیاری را نیز در آنجا دیدم.

از آنجا به آسمان چهارم بالا رفتیم و مردی را دیدم و چون از جبرئیل پرسیدم گفت: او ادریس است که خدا وی را به اینجا آورده، بر او سلام کردم پاسخ داد و برای من آمرزش خواست و فرشتگان بسیاری را مانند آسمانهای پیشین مشاهده کردم و همگی برای من و امت من مژده خیر دادند.

سپس به آسمان پنجم رفتیم و در آنجا مردی را به سن کهولت دیدم که دورش را گروهی از امتش گرفته بودند و چون پرسیدم کیست؟ جبرئیل گفت: هارون بن عمران است، بر او سلام کرده و پاسخ داد و فرشتگان بسیاری را مانند آسمانهای دیگر مشاهده کردم.

آن گاه به آسمان ششم بالا رفتیم و در آنجا مردی گندمگون و بلند قامت را دیدم که می‏گفت: بنی اسرائیل پندارند من گرامی‏ترین فرزندان آدم در پیشگاه خدا هستم، ولی این مرد از من نزد خدا گرامی‏تر است و چون از جبرئیل پرسیدم: کیست؟ گفت: برادرت موسی بن عمران است، بر او سلام کردم جواب داد و همانند آسمانهای دیگر فرشتگان بسیاری را در حال خشوع دیدم.

سپس به آسمان هفتم رفتیم و در آنجا به فرشته‏ای برخورد نکردم جز آنکه گفت: ای محمد حجامت کن و به امت‏ خود نیز سفارش حجامت را بکن و در آنجا مردی را که موی سر و صورتش سیاه و سفید بود و روی تختی نشسته بود دیدم و جبرئیل گفت، او پدرت ابراهیم است، بر او سلام کرده جواب داد و تهنیت و تبریک گفت، و مانند فرشتگانی را که در آسمانهای پیشین دیده بودم در آنجا دیدم، و سپس دریاهایی از نور که از درخشندگی چشم را خیره می‏کرد و دریاهایی از ظلمت و تاریکی و دریاهایی از برف و یخ لرزان دیدم و چون بیمناک شدم جبرئیل گفت: این قسمتی از مخلوقات خداست.

و در حدیثی است که فرمود: چون به حجابهای نور رسیدم جبرئیل از حرکت ایستاد و به من گفت: برو!

در حدیث دیگری فرمود: از آنجا به‏ «سدرۀ المنتهی‏» رسیدم و در آنجا جبرئیل ایستاد و مرا تنها گذارده گفت: برو! گفتم: ای جبرئیل در چنین جایی مرا تنها می‏گذاری و از من مفارقت می‏کنی؟ گفت: ای محمد اینجا آخرین نقطه‏ای است که صعود به آن را خدای عزوجل برای من مقرر فرموده و اگر از اینجا بالاتر آیم پر و بالم می‏سوزد، آن گاه با من وداع کرده و من پیش رفتم تا آنگاه که در دریای نور افتادم و امواج مرا از نور به ظلمت و از ظلمت ‏به نور وارد می‏کرد تا جایی که خدای تعالی می‌خواست مرا متوقف کند و نگهدارد آن گاه مرا مخاطب ساخته با من سخنانی گفت.

و در اینکه آن سخنانی که خدا به آن حضرت وحی کرده چه بوده است در روایات به طور مختلف نقل شده و قرآن کریم به طور اجمال و سربسته می‏گوید: «فاوحی الی عبده ما اوحی‏»، (پس وحی کرد به بنده‏اش آنچه را وحی کرد)

و از این رو برخی گفته‏اند: مصلحت نیست در این باره بحث ‏شود، زیرا اگر مصلحت‏ بود خدای تعالی خود می‏فرمود، و بعضی هم گفته‏اند: اگر روایت و دلیل معتبری از معصوم وارد شد و آن را نقل کرد، مانعی در اظهار و نقل آن نیست.

و در تفسیر علی بن ابراهیم آمده که آن وحی مربوط به مسئله جانشینی و خلافت علی بن ابیطالب(ع) و ذکر برخی از فضایل آن حضرت بوده، و در حدیث دیگر است که آن وحی سه چیز بود: 1. وجوب نماز 2. خواتیم سوره بقره 3. آمرزش گناهان از جانب خدای تعالی غیر از شرک. در حدیث کتاب بصائر است که خداوند نامهای بهشتیان و دوزخیان را به او وحی فرمود.

و به هر صورت رسول خدا(ص) فرمود: پس از اتمام مناجات با خدای تعالی بازگشتیم و از همان دریاهای نور و ظلمت گذشته در«سدرۀ المنتهی‏» به جبرئیل رسیدم و به همراه او بازگشتیم.

* روایات دیگری در این باره

درباره چیزهایی که رسول خدا(ص) آن شب در آسمانها و بهشت و دوزخ و بلکه روی زمین مشاهده کرد روایات زیاد دیگری نیز به طور پراکنده وارد شده که ما در زیر قسمتی از آنها را انتخاب کرده و برای شما نقل می‏کنیم:

در احادیث زیادی که از طریق شیعه و اهل سنت از ابن عباس و دیگران نقل شده آمده است که رسول خدا(ص) صورت علی بن ابیطالب را در آسمانها مشاهده کرد و یا فرشته‏ای را به صورت آن حضرت دید و چون از جبرئیل پرسید در جواب گفت: چون فرشتگان آسمان اشتیاق دیدار علی(ع) را داشتند خدای تعالی این فرشته را به صورت آن حضرت خلق فرمود و هر زمان که ما فرشتگان مشتاق دیدار علی بن ابیطالب می‏شویم به دیدن این فرشته می‏آییم.

و در حدیث نیز آمده که صورت ائمه معصومین پس از علی(ع) را تا حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در سمت راست عرش مشاهده کرد و چون پرسید بدان حضرت گفته شد که اینان حجتهای الهی پس از تو در روی زمین هستند و آخرین ایشان کسی است که از دشمنان خدا انتقام گیرد.

و نیز روایت ‏شده که رسول خدا(ص) فرمود: در آن شب خداوند مرا مامور کرد که علی بن ابیطالب را پس از خود به جانشینی و خلافت منصوب دارم و فاطمه را به همسری او درآورم.

و در چند حدیث نیز آمده که خدای تعالی و پیمبرانی را که دیدم از من سؤال می‏کردند وصی خود علی را چه کردی؟ پاسخ می‏دادم: او را در میان امت‏ خود به‏ جای نهادم و آنها می‏گفتند: خوب کسی را جانشین خویش در میان امت قرار دادی.

و در حدیثی که صدوق(ره) در امالی نقل کرده چون رسول خدا(ص) به آسمان رفت پیرمردی را دید که در زیر درختی نشسته و بچه‏هایی اطراف او را گرفته‏اند، از جبرئیل پرسید: این مرد کیست؟ گفت: پدرت ابراهیم است، پرسید: این کودکان که اطراف او هستند کیستند؟ گفت: اینها فرزندان مردمان با ایمانی هستند که از دنیا رفته‏اند و اکنون ابراهیم به آنها غذا می‏دهد، سپس از آنجا گذشت و پیرمرد دیگری را دید که روی تختی نشسته و چون نظر به جانب راست‏ خود می‏کند خوشحال و خندان می‏شود و هرگاه به سمت چپ خود می‏نگرد گریان می‏گردد، به جبرئیل فرمود: این پیرمرد کیست؟ پاسخ داد: این پدرت آدم است که هرگاه می‏بیند کسی داخل بهشت می‏شود خوشحال و خندان می‏گردد و چون کسی را مشاهده می‏کند که به دوزخ می‌رود گریان و اندوهناک می‏شود. . .

تا آنجا که می‏گوید:

. . . در آن شب خدای تعالی پنجاه نماز بر او و بر امت او واجب کرد و چون باز می‏گشت عبورش به حضرت موسی افتاد پرسید: خدای تعالی چقدر نماز بر امت تو واجب کرد؟ رسول خدا(ص) فرمود: پنجاه نماز، موسی گفت: بازگرد و از خدا بخواه تخفیف دهد! رسول خدا(ص) بازگشت و تخفیف گرفت، ولی دوباره موسی گفت: بازگرد و تخفیف بگیر، زیرا امت تو(از این نظر) ضعیفترین امتها هستند و از این رو بازگرد و تخفیف دیگری بگیر چون من در میان بنی اسرائیل بوده‏ام و آنها طاقت این مقدار را نداشتند، و به همین ترتیب چند بار رسول خدا(ص) بازگشت و تخفیف گرفت تا آنکه خدای تعالی نمازها را روی پنج نماز مقرر فرمود: و چون باز موسی گفت: بازگرد، رسول خدا(ص) فرمود: دیگر از خدا شرم می‏کنم که به نزدش بازگردم(6) و چون به ابراهیم خلیل الرحمان برخورد از پشت‏سر صدا زد: ای محمد امت‏ خود را از جانب من سلام برسان و به آنها بگو: بهشت آبش گوارا و خاکش پاک و پاکیزه و دشتهای بسیار خالی از درخت دارد و با ذکر جمله ‏«سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر و لا حول و لا قوۀ الا بالله‏» درختی در آن دشتها غرس می‏گردد، امت‏ خود را دستور ده تا درخت در آن زمینها زیاد غرس کنند.(7)

شیخ طوسی(ره) در امالی از امام صادق(ع) از رسول خدا(ص) روایت کرده که فرمود: در شب معراج چون داخل بهشت‏ شدم قصری از یاقوت سرخ دیدم که از شدت درخشندگی و نوری که داشت درون آن از بیرون دیده می‏شد و دو قبه از در و زبرجد داشت. از جبرئیل پرسیدم: این قصر از کیست؟ گفت: از آن کسی که سخن پاک و پاکیزه گوید، و روزه را ادامه دهد(و پیوسته گیرد) و اطعام طعام کند، و در شب هنگامی که مردم در خوابند تهجد - و نماز شب - انجام دهد، علی(ع) گوید: من به آن حضرت عرض کردم: آیا در میان امت ‏شما کسی هست که طاقت این کار را داشته باشد؟ فرمود: هیچ می‏دانی سخن پاک گفتن چیست؟ عرض کردم: خدا و پیغمبر داناترند، فرمود: کسی که بگوید: «سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر»هیچ می‏دانی ادامه روزه چگونه است؟ گفتم: خدا و رسولش داناترند، فرمود: ماه صبر - یعنی ماه رمضان - را روزه گیرد و هیچ روز آن را افطار نکند و هیچ دانی اطعام طعام چیست؟ گفتم: خدا و رسولش داناترند، فرمود: کسی که برای عیال و نانخواران - خود (از راه مشروع) خوراکی تهیه کند که آبروی ایشان را از مردم حفظ کند، و هیچ می‏دانی تهجد در شب که مردم خوابند چیست؟ عرض کردم: خدا و رسولش داناترند، فرمود: کسی که نخوابد تا نماز عشا آخر خود را بخواند(8) - در آن وقتی که یهود و نصاری و مشرکین می‏خوابند-. و در حدیثی که مجلسی(ره)در بحارالانوار از کتاب مختصر حسن بن سلیمان به سندش از سلمان فارسی روایت کرده رسول خدا(ص) در داستان معراج فرمود: چون به آسمان اول رفتیم قصری از نقره سفید دیدم که دو فرشته بر در آن دربانی می‏کردند، به جبرئیل گفتم: بپرس این قصر از کیست؟ و چون پرسید آن دو فرشته پاسخ دادند: از جوانی از بنی هاشم، و چون به آسمان دوم رفتیم قصری بهتر از قصر قبلی از طلای سرخ دیدم که به همانگونه دو فرشته بر در آن بودند و چون به جبرئیل گفتم و پرسید آن دو فرشته نیز در پاسخ گفتند: از جوانی از بنی هاشم است. و در آسمان سوم قصری از یاقوت سرخ به همان گونه دیدم و چون از دو فرشته نگهبان آن پرسیدیم گفتند: مال جوانی است از بنی هاشم و در آسمان چهارم قصری به همان گونه از در سفید بود و چون جبرئیل پرسید؟ باز هم دو فرشته نگهبان قصر گفتند: از جوانی از بنی هاشم است. و چون به آسمان پنجم رفتیم چنان قصری از در زرد رنگ بود و چون جبرئیل به دستور من صاحب آن را پرسید گفتند: مال جوانی از بنی هاشم است و در آسمان ششم قصری از لؤلؤ و در آسمان هفتم از نور عرش خدا قصری بود و چون جبرئیل پرسید باز همان پاسخ را دادند. و چون بازگشتیم آن قصرها را در هر آسمانی به حال خود دیدیم به جبرئیل گفتم بپرس: این جوان بنی هاشمی کیست؟ و همه جا فرشتگان نگهبان گفتند: او علی بن ابیطالب(ع) است.

* حاجت جبرئیل

این حدیث را که متضمن فضیلتی از خدیجه - بانوی بزرگوار اسلام - می‏باشد بشنوند:

عیاشی در تفسیر خود از ابو سعید خدری روایت کرده که رسول خدا(ص)فرمود:

در آن شبی که جبرئیل مرا به معراج برد چون بازگشتیم بدو گفتم: ای جبرئیل آیا حاجتی داری؟ گفت: حاجت من آن است که خدیجه را از جانب خدای تعالی و از طرف من سلام برسانی و رسول خدا(ص) چون خدیجه را دیدار کرد سلام خداوند و جبرئیل را به خدیجه رسانید و او در جواب گفت: «ان الله هو السلام و منه السلام و الیه السلام و علی جبرئیل السلام‏».

* خبر دادن رسول خدا(ص) از کاروان قریش

ابن هشام در سیره در ذیل حدیث معراج از ام‌هانی روایت کرده که گوید: رسول خدا(ص) آن شب را در خانه من بود و نماز عشاء را خواند و بخفت، ما هم با او به خواب رفتیم، نزدیکیهای صبح بود که ما را بیدار کرد و نماز صبح را خوانده ما هم با او نماز گزاردیم آن گاه رو به من کرده فرمود: ای ام‌هانی من امشب چنانکه دیدید نماز عشاء را با شما در این سرزمین خواندم سپس به بیت‌المقدس رفته و چند نماز هم در آنجا خواندم و چنانکه مشاهده می‏کنید نماز صبح را دوباره در اینجا خواندم.

این سخن را فرموده برخاست که برود من دست انداخته دامنش را گرفتم به طوری که جامه‏اش پس رفت و بدو گفتم: ای رسول خدا این سخن را که برای ما گفتی برای دیگران مگو که تو را تکذیب کرده و می‏آزارند، فرمود: به خدا! برای آنها نیز خواهم گفت!

ام‌هانی گوید: من به کنیزک خود که از اهل حبشه بود گفتم: به دنبال رسول خدا(ص) برو و ببین کارش با مردم به کجا می‌انجامد و گفتگوی آنها را برای من بازگوی. کنیزک رفت و بازگشته گفت: چون رسول خدا(ص) داستان خود را برای مردم تعریف کرد با تعجب پرسیدند: نشانه صدق گفتار تو چیست و ما از کجا بدانیم تو راست می‏گویی؟ فرمود: نشانه‏اش فلان کاروان است که من هنگام رفتن به شام در فلانجا دیدم و شترانشان از صدای حرکت‏ براق رم کرده یکی از آنها فرار کرد و من جای آن را به ایشان نشان دادم و هنگام بازگشت نیز در منزل ضجنان(25 میلی مکه) به فلان کاروان برخوردم که همگی خواب بودند و ظرف آبی بالای سر خود گذارده بودند و روی آن را با سرپوشی پوشانده بودند و کاروان مزبور هم اکنون از دره تنعیم وارد مکه خواهند شد، و نشانه‏اش آن است که پیشاپیش آنها شتری خاکستری رنگ است و دو لنگه بار روی آن شتر است که یک لنگه آن سیاه می‏باشد. و چون مردم این سخنان را شنیدند به سوی دره تنعیم رفته و کاروان را با همان نشانیها که فرموده بود مشاهده کردند که از دره تنعیم وارد شد و چون آن کاروان دیگر به مکه آمد و داستان رم کردن شتران و گم شدن آن شتر را از آنها جویا شدند همه را تصدیق کردند.

محدثین شیعه رضوان الله علیهم نیز به همین مضمون - با مختصر اختلافی - روایاتی نقل کرده‏اند و در پایان برخی از آنها چنین است که چون صدق گفتار آن حضرت معلوم شد و راهی برای تکذیب و استهزا باقی نماند آخرین حرفشان این بود که گفتند: این هم سحری دیگر از محمد!

* ابوطالب و معراج

یعقوبی در تاریخ خود داستان معراج را به اشاره و اختصار نقل کرده و دنبال آن می‏نویسد در آن شب ناگهان ابوطالب متوجه شد که رسول خدا(ص) گم شده است، ترسید مبادا قریش او را غافلگیر کرده و به قتلش رسانیده باشند. از این رو هفتاد نفر از فرزندان عبدالمطلب را جمع کرد و به هر کدام شمشیری داد و گفت: هر یک از شما پهلوی مردی از قریش جلوس کنید تا اگر مرا دیدید با محمد آمدم کاری انجام ندهید و گرنه هر یک از شما مردی را که پهلوی اوست‏ به قتل برساند و منتظر من نباشید و چون رسول خدا(ص) را در خانه ام‌هانی دیدند نزد ابوطالب آورده و او نیز آن حضرت را به نزد قریش آورد و چون از جریان مطلع شدند موضوع برای آنها بسیار بزرگ جلوه‏گر کرد و دانستند که ابوطالب بسختی از او دفاع می‏کند و از این رو هم‌عهد شدند که آن حضرت را بیازارند.

نگارنده گوید: پیش از این ذکر شد که میان اهل حدیث و تاریخ در وقت معراج و اینکه چه سالی اتفاق افتاد اختلاف است و این نقل روی آن است که معراج در زمان حیات ابوطالب اتفاق افتاده باشد چنانکه بیشتر مورخین همین عقیده را دارند.

البته تذکر این مطلب نیز لازم است که روی هم رفته از روایات چنین استفاده می‏شود که معراج رسول خدا(ص) به آسمانها بیش از یک بار اتفاق افتاده و بعید نیست پاره‏ای از اختلافات نیز که در تاریخ وقوع معراج و کیفیت آن در روایات دیده می‏شود از همین جا سرچشمه گرفته و هر کدام به یکی از آنها مربوط باشد. و اکنون در پایان ذکر این معجزه بد نیست ‏به طور فشرده درباره وقوع آن بحث کوتاهی داشته باشیم.

* بحثی کوتاه درباره معراج و شق القمر و معجزات دیگر

ما در خلال بحثهای گذشته در چند جا گفته‏ایم که اگر مطلبی از نظر قرآن و حدیث ثابت‏ شد ما به حکم اسلام آن را می‏پذیریم و وقت‏ خود و خواننده محترم را به اشکال تراشیها و توجیه و تاویلها نمی‏گیریم.

مسئله معراج جسمانی رسول خدا(ص) و همچنین مسئله شق القمر - که هر دو در سالهای آخر بعثت - و فاصله میان شروع محاصره بنی هاشم در شعب ابیطالب و وفات جناب ابوطالب اتفاق افتاده از مطالبی است که از نظر قرآن، حدیث و سخنان بزرگان از علم و حدیث‏ به اثبات رسیده و از معجزات مسلم آن حضرت به شمار رفته که بحث‏ بیشتر درباره اثبات آن و ذکر دلایل، نقلی و اجماع در کلمات بزرگان ما را از شیوه نگارش تاریخ خارج می‏سازد و خواننده محترم می‏تواند به کتابهای کلامی، تاریخی و حدیثی که در این باره نوشته و بحث کرده‏اند مراجعه نماید.(9)

زیرا ما وقتی مسئله نبوت را پذیرفتیم و به‏ «غیب‏» ایمان آورده و معجزه را قبول کردیم دیگر جایی برای بحث و رد و ایراد و تاویل و توجیه باقی نمی‏ماند، مگر با کدام تجزیه و تحلیل مادی مسئله شکافتن سنگ سخت‏ با ضربه چوب و بیرون آمدن دوازده چشمه آب گوارا قابل توجیه است(10)، و با کدام حساب ظاهری حاضر کردن‏ تخت ‏بلقیس در یک چشم بر هم زدن از صنعا به بیت‌المقدس قابل درک و قبول است(11)، و با کدام وسیله‏ای - جز معجزه - می‏توان عصای چوبی را به اژدهایی بزرگ‏ «ثعبان مبین‏» تبدیل نمود(12)، و یا با زدن همان عصای چوبین به دریا می‏توان آن را شکافت، و دوازده شکاف در آن پدیدار کرد،(13) و لشکری عظیم را از آن دریا عبور داد.

اینها و امثال اینها معجزاتی است که در قرآن کریم آمده و روایات صحیحه اثبات آنها را تضمین کرده که از آن جمله است معجزه معراج جسمانی و «شق القمر» و در برابر آنها نمی‏توان با تئوریها و فرضیه‏هایی همچون‏ «محال بودن خرق و التیام در افلاک‏» و هیئت‏ بطلمیوسی(14) که سالها و قرنها به عنوان یک قانون مسلم علم هیئت مورد قبول دانشمندان بوده و امروزه بطلان آن به اثبات رسیده و به صورت ‏مضحکه‏ای درآمده است ‏به تاویل و توجیه این آیات و روایات دست زد، چنانکه برخی در گذشته و یا امروز متاسفانه این کار را کرده‏اند.

اساس این توجیهات و تاویلات آن است که ظاهرا اینان معنای صحیح‏ «نبوت‏» و «وحی‏» و ارتباط انبیا را با عالم غیب و حقیقت جهان هستی را ندانسته و یا همه را خواسته‏اند با فکر مادی و عقل ناقص خود فهمیده و تجزیه و تحلیل کنند، و قدرت لایزال و بی‌انتهای آفریدگار جهان را از یاد برده‏اند و در نتیجه به چنین تاویلاتی دست زده‏اند و گرنه به گفته ‏«ویلیم جونز»(15): «آن قدرت بزرگی که این عالم را آفرید از اینکه چیزی از آن کم کند یا چیزی بر آن بیفزاید عاجز و ناتوان نخواهد بود!» و به گفته آن دانشمند دیگر اسلامی ‏«دکتر محمد سعید بوطی‏»(16) اطراف وجود ما و بلکه خود وجودمان را همه گونه معجزه‏ای فرا گرفته ولی به خاطر انس و الفتی که ما با آنها پیدا کرده‏ایم برای ما عادی شده و آنها را معمولی می‌دانیم در صورتی که در حقیقت هر کدام معجزه و یا معجزاتی شگفت انگیز است.

مگر این ستارگان بی شمار، و حرکت این افلاک، و قانون جاذبه زمین و یا ستارگان دیگر، و حرکت ماه و خورشید، و این نظم دقیق و حساب شده، و خلقت این همه موجودات ریز و درشت‏ بلکه خلقت‏ خود انسان - که آن دانشمند بزرگ او را موجود ناشناخته نامیده - و گردش خون در بدن، مسئله روح، و مسئله مرگ و حیات، و هزاران مسئله پیچیده و مرموز دیگری که در وجود انسان و خلقت‏ حیوانات و موجودات دیگر به کار رفته و موجود است معجزه نیست!

با اندکی تامل و دقت انسان به اعجاز همگی پی برده و همه را معجزه می‏داند ولی از آنجا که مانوس و مالوف بوده برای ما صورت عادی پیدا کرده و از حالت اعجازی آنها غافل شده‏ایم.

باری همان گونه که گفتیم: در مسئله معراج و شق القمر هر چه را برای ما از نظر قرآن و حدیث صحیح به اثبات رسیده می‌پذیریم، و اما پاره‏ای از روایات غیرصحیح و به ‏اصطلاح‏ «شاذ»ی را که در کتابها دیده می‏شود، مانند آنکه در مسئله شق القمر نقل شده که ماه به دو نیم شد و به گریبان رسول خدا رفت و سپس نیمی از آستین راست و نیمی از آستین چپ آن حضرت خارج شده و دوباره به آسمان رفت و به یکدیگر چسبید نمی‏پذیریم و بلکه این گونه نقلها را مجعول می‏دانیم.

و یا پاره‏ای از خصوصیات و روایاتی که در داستان معراج و مشاهدات رسول خدا(ص) در آسمانها و بهشت و دوزخ آمده و روایت صحیح و نقل معتبری آن را تایید نکرده ما نمی‏پذیریم و اصراری هم به قبول آن نداریم.

در پایان، تذکر این نکته هم لازم است که با اینکه قدرت خدای تعالی محدود به حدی نیست ولی معجزه بر محال عقلی تعلق نمی‏گیرد، و آنچه مورد تعلق معجزه قرار می‏گیرد اموری است که به طور عادی محال به نظر می‏رسد، مثلا تبدیل چوبی بی‌جان به صورت حیوانی جاندار عقلا محال نیست، و یکی از نوامیس خلقت و قوانین منظم این جهان هستی است و هر روز میلیاردها جسم بی جان و جماد است که به صورت نبات و حیوان در می‏آید، و به تعبیر ملای رومی از جمادی میرد و «نامی‏» شود، و از«نما» میرد به حیوان سر زند، و از عالمی به عالم دیگر رخت‏ بر می‏کشد، و یا اگر انسانی بخواهد از جایی به جای دور دیگری منتقل گردد، و یا جسمی را بخواهند از شهری به شهری جابه‏جا کنند به طور عادی ساعتها و یا روزها و ماهها وقت لازم دارد، که معجزه این فاصله و وقت را با قدرت الهی می‏گیرد چنانکه با پیشرفت وسایل و صنعت و به کمک عقل و فکر بشر توانسته‏اند مقداری از این کار را با ابزار علمی انجام دهند، و در علم کشاورزی آن قدر پیشرفت کرده‏اند که بر طبق برخی از خبرها توانسته‏اند تخم گوجه فرنگی را در زمین بکارند و با کودهای مخصوص و مدرنیزه کردن کار، پس از 18 روز گوجه فرنگی تازه از بوته آن بچینند، و یا امروزه می‏شنویم سفینه‏هایی ساخته‏اند که دور کره زمین را در فاصله یک ساعت و ده دقیقه می‏پیماید، در صورتی که اگر صد سال پیش کسی ادعا می‏کرد که ممکن است روزی چنین کاری انجام شود مردم جهان آن را انکار کرده گوینده را به دیوانگی منسوب می‏داشتند، و شاید همانند گالیله بیچاره که کرویت زمین را کشف و اظهار کرد او را به دار می‏آویختند، و یا به زندان می‏افکندند. و این نکته هم فراموش نشود که طبق قانون علیت و اسباب، معجزه را نیز علت و سببی است غیر مریی که آن قدرت بی انتهای حق تعالی، و امر و اذن پروردگار متعال است، چنانکه خدای تعالی در سوره مؤمن فرماید: «و ما کان لرسول ان یاتی بآیۀ الا باذن الله فاذا جاء امر الله قضی بالحق. . . » (17)

پی‏ نوشت‏ها:

1. و جالب اینجاست که برخی از نویسندگان معاصر معراج رسول خدا(ص) را به وحدت وجودی که در کلام پاره‏ای از عرفا و متصوفه دیده می‏شود تطبیق و تاویل کرده که از عدم اعتقاد به معجزه و امثال اینها سرچشمه می‏گیرد.

2. در توصیف ‏«براق‏» در چند حدیث آمده که فرمود: از الاغ بزرگتر و از قاطر کوچکتر بود، دارای دو بال بود و هر گام که بر می‏داشت تا جایی را که چشم می‏دید می‏پیمود، ابن هشام در سیره گفته: براق همان مرکبی بود که پیغمبران پیش از آن حضرت نیز بر آن سوار شده بودند. و در حدیثی است که فرمود: صورتی چون صورت آدمی و یالی مانند یال اسب داشت، و پاهایش مانند پای شتر بود. و برخی از نویسندگان روز هم در صدد توجیه و تاویل بر آمده و «براق‏» را از ماده برق گرفته و گفته‏اند: سرعت این مرکب همانند سرعت‏ برق و نور بوده است.

3. و در حدیثی که صدوق(ره) از امام باقر(ع) نقل کرده رسول خدا(ص) را از آن پس تا روزی که از دنیا رفت کسی خندان ندید.

4. صدوق(ره) در کتاب عیون به سند خود از امیرالمؤمنین(ع) روایت کرده که فرمود: من و فاطمه نزد پیغمبر(ص) رفتیم و او را دیدم که به سختی می‏گریست و چون سبب پرسیدم فرمود شبی که به آسمانها رفتم زنانی از امت‏خود را در عذاب سختی دیدم و گریه‏ام برای سختی عذاب آنهاست. زنی را به موی سرش آویزان دیدم که مغز سرش جوش آمده بود، زنی را به زبان آویزان دیدم که از حمیم(آب جوشان) جهنم در حلق او می‏ریختند، زنی را به پستانهایش آویزان دیدم، زنی را دیدم که گوشت تنش را می‏خورد و آتش از زیر او فروزان بود، زنی را دیدم که پاهایش را به دستهایش بسته بودند و مارها و عقربها بر سرش ریخته بودند، زنی را کور و کر و گنگ در تابوتی از آتش مشاهده کردم که مخ سرش از بینی او خارج می‏شد و بدنش را خوره و پیسی فرا گرفته بود، زنی را به پاهایش آویزان در تنوری از آتش دیدم، زنی را دیدم که گوشت تنش را از پایین تا بالا به مقراض آتشین می‏بریدند، زنی را دیدم که صورت و دستهایش سوخته بود و امعاء خود را می‏خورد، زنی را دیدم که سرش سر خوک و بدنش بدن الاغ و به هزار هزار نوع عذاب گرفتار بود و زنی را به صورت سگ دیدم که آتش از پایین در شکمش می‏ریختند و از دهانش بیرون می‏آمد و فرشتگان با گرزهای آهنین به سر و بدنشان می‏کوفتند.

فاطمه که این سخن را از پدر شنید پرسید: پدرجان آنها چه عمل و رفتاری داشتند که خداوند چنین عذابی برایشان مقرر داشته بود؟ فرمود: دخترم! اما آن زنی که به موی سر آویزان شده بود زنی بود که موی سر خود را از مردان نامحرم نمی‏پوشانید، اما آنکه به زبان آویزان بود زنی بود که با زبان شوهر خود را می‏آزرد، آنکه به پستان آویزان بود زنی بود که از شوهر خود در بستر اطاعت نمی‏کرد، زنی که به پاها آویزان بود زنی بود که بی اجازه شوهر از خانه بیرون می‏رفت، اما آنکه گوشت‏بدنش را می‏خورد آن زنی بود که بدن خود را برای مردم آرایش می‏کرد، اما زنی که دستهایش را به پاها بسته بودند و مار و عقربها بر او مسلط گشته زنی بود که به طهارت بدن و لباس خود اهمیت نداده و برای جنابت و حیض غسل نمی‏کرد و نظافت نداشت و نسبت‏ به نماز خود بی‏اهمیت ‏بود، اما آنکه کور و کر و گنگ بود آن زنی بود که از زنا فرزنددار شده و آن را به گردن شوهرش می‏انداخت، آنکه گوشت تنش را به مقراض می‏بریدند آن زنی بود که خود را در معرض مردان قرار می‏داد، آنکه صورت و بدنش سوخته و از امعاء خود می‏خورد زنی بود که وسایل زنا برای دیگران فراهم می‏کرد. آنکه سرش سر خوک و بدنش بدن الاغ بود زن سخن چین دروغگو بود و آنکه صورتش صورت سگ بود و آتش در دلش می‏ریختند زنان خواننده و نوازنده بودند. . . و سپس به دنبال آن فرمود: وای به حال زنی که شوهر خود را به خشم آورد و خوشا به حال زنی که شوهر از او راضی باشد.

5. به این مضمون روایات دیگری هم از طریق شیعه و اهل سنت نقل شده. ولی جای مناقشه در این حدیث در چند جا به چشم می‏خورد. چنانکه سید مرتضی(ره)در تنزیه الانبیا فرموده، و در صحت آن تردید کرده، و الله العالم.

6. در حدیث دیگری که علی بن ابراهیم در تفسیر خود نقل کرده رسول خدا(ص) فرمود: چون به معراج رفتم وارد بهشت ‏شده و در آنجا دشتهای سفیدی را دیدم و فرشتگانی را مشاهده کردم که خشتهایی از طلا و نقره روی هم گذارده و ساختمان می‌سازند و گاهی هم دست از کار کشیده به حالت انتظار می‏ایستند، از ایشان پرسیدم: چرا گاهی مشغول شده و گاهی دست می‏کشید؟ گفتند: گاهی که دست می‏کشیم منتظر رسیدن مصالح هستیم، پرسیدم مصالح آن چیست؟ پاسخ دادند گفتار مؤمن که در دنیا می‏گوید: «سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر» که هرگاه این جمله را می‏گوید ما شروع به ساختن می‏کنیم، و هرگاه خودداری می‏کند ما هم خودداری می‏کنیم.

7. منظور همین نماز عشاء است که شبها می‏خوانند، چون معمولا آن را آخر شب هنگام خفتن می‏خوانده‏اند آن را «عشاء» آخر نامیده‏اند.

8. برای توضیح بیشتر به کتابهای بحارالانوار، ج 19، (چاپ جدید)، مجمع البیان، ج 3، ص 395، ج 5، ص 186، تفسیر المیزان، ج 19، صص 64 - 60، ج 13، صص 2 به بعد، فقه السیرۀ، صص 154 - 146، الصحیح من السیرۀ، ج 2، ص 112، فروغ ابدیت، ج 1، ص 305 و کتابهای عربی و فارسی دیگری که در این زمینه قلمفرسایی و بحث کرده‏اند مراجعه نمایید.

9. «و اوحینا الی موسی اذ استسقاه قومه ان اضرب بعصاک الحجر، فانبحست منه اثنتا عشرۀ عینا. . . »سوره اعراف، آیه 160.

10. «قال الذی عنده علم من الکتاب انا آتیک به قبل ان یرتد الیک طرفک. . . » سوره نمل، آیه 40.

11. «فالقی عصاه فاذا هی ثعبان مبین. . . » سوره شعراء، آیه 32.

12. به آیات مبارکه سوره بقره، آیه 50، سوره طه، آیه 77، سوره شعراء، آیه 63 و سوره دخان، آیه 24 مراجعه شود.

13. بر طبق نظریه بطلمیوس یونانی که قرنها مورد قبول دانشمندان جهان قرار گرفته بود افلاک را اجسامی بلورین می‏دانستند و مجموعه آنها را نیز نه فلک می‏پنداشتند که همانند ورقه‏های پیاز روی هم قرار گرفته و ستارگان نیز همچون گل میخی بر آنها چسبیده بود و حرکت‏ستارگان را نیز با حرکت افلاک می‏گرفت، یعنی هر فلکی حرکتی داشت و قهرا با حرکت فلک گل میخی هم که بر آن چسبیده بود حرکت می‏کرد و روی این نظریه می‏گفتند خرق و التیام - یعنی شکسته و بسته شدن - در آنها محال است، و چون شق القمر - و دو نیم شدن ماه - و همچنین داستان معراج جسمانی رسول خدا مستلزم خرق و التیام در افلاک می‏شد آن را منکر شده و یا دست‏به تاویل و توجیه در آنها می‏زدند، غافل از آنکه قرنها قبل از جا افتادن این نظریه غلط، قرآن کریم آن را مردود دانسته و پنبه افلاک پوسته پیازی را زده است، آنجا که درباره خورشید و ماه و فلک گوید: «و الشمس تجری لمستقر لها ذلک تقدیر العزیز العلیم، و القمر قدرناه منازل حتی عاد کالعرجون القدیم، لا الشمس ینبغی لها ان تدرک القمر و لا اللیل سابق النهار و کل فی فلک یسبحون‏» سوره یس، آیه‏های 40 - 38که اولا حرکت و جریان را به خود خورشید و ماه نسبت می‏دهد، و ثانیا«فلک‏»را مدار آنها دانسته و ثالثا حرکت آنها را در این مدار به صورت‏«شنا»و شناوری بیان فرموده، و فضای آسمان بی‏انتها را به صورت دریای بیکرانی ترسیم فرموده که این ستارگان همچون ماهیان در آن شناورند. و علم و کشفیات و اختراعات جدید و سفینه‏های فضایی و موشکها و آپولوها و لوناها نیز این حقیقت قرآن را به اثبات رسانید، و بر یئت‏بطلمیوسی خط بطلان کشیده و در زوایای تاریخ دفن کرد.

14. فقه السیرۀ، صص 151 - 150.

15. همان

16. سوره مؤمن، آیه 78.
17. خواننده محترم می‏تواند برای اطلاع بیشتر از این بحث‏به تفسیر شریف المیزان، ج 1، صص 57 به بعد مراجعه نماید.

داعش

-1 وقتى که دیدید از طرف مشرق بیرقهاى سیاهى نمایان شد فارس را اکرام کنید، زیرا که دولت ما در میان آنها است. ملاحم و الفتن ص 16

-2 وقتى که بیرقهاى سیاه خارج شوند اول آنها فتنه و وسط آنها ضلالت و گمراهى و آخر آنها کفر خواهد بود. فتنه و آشوبهاى آخر الزمان، متن، باب 47 ص: 21

-3 وقتى که بیرقهاى سیاهى از طرف مشرق بیاید و بیرقهاى زردى از طرف مغرب بیاید تا در وسط شهر شام یعنى دمشق با یک دیگر ملاقات نمایند موقع بلاء خواهد بود.
ملاحم و الفتن ص 70

-4سفیانى داخل کوفه خواهد شد و سه روز اهل کوفه را اسیر میکند و شصت هزار از اهل کوفه را خواهد کشت و (18) شب در کوفه اقامت مینماید که اموال آنها را تقسیم کند، تا اینکه بیرقهاى سیاهى (براى اخذ بیعت) بسوى مهدى علیه السّلام روانه میکند فتنه و آشوبهاى آخر الزمان، متن، باب 91 ص: 34

-5در آن وقت لشکرى با پرچم هدایت بیرون آمده لشکر سفیانى را دنبال میکنند تا بآنها میرسند و تمام آنها را بقتل میرسانند. بطورى که یک نفر از آنها را باقى نمیگذارند که خبرى از آنها ببرد! و اسیران و آنچه بغارت برده‏اند، از آنها میگیرند.
مهدى موعود-ترجمه جلد سیزدهم بحار، متن، ص: 954

-6بیرق سیاهى از بنى عباس خروج میکند آنگاه از خراسان بیرقهاى سیاهى خروج میکنند که کلاه آنها سیاه و لباسشان سفید خواهد بود. جلو آنها مردى از (بنى) تمیم است که آن را شعیب بن صالح یا صالح بن شعیب میگویند، اصحاب سفیانى را شکست میدهد تا اینکه وارد بیت المقدس شود و سلطنت آن را براى مهدى علیه السّلام مسخر نماید و سیصد نفر از شام بسوى او حاضر خواهند شد. بین خروج آن و بین اینکه تسلیم امر مهدى علیه السّلام شود هفتاد و دو ماه خواهد بود.
فتنه و آشوبهاى آخر الزمان، متن، باب 92 ص: 35
-7 رسول خدا(ص) : ما اهل بیتى هستیم که خدا آخرت را براى ما خواسته است و این اهل بیت من بعد از من دچار بلاء شده و (از حقوق خود) محروم خواهند شد تا اینکه عده ‏اى که بیرقهاى سیاهى دارند از طرف مشرق می آیند و دو مرتبه یا سه مرتبه حق خود را طلب میکنند و حق را بآنها نمیدهند تا اینکه جنگ کنند و غالب شوند، آنگاه حق آن‏ها را بآنها میدهند ولى قبول نمیکنند و حق را بمردى از اهل بیت من رد میکنند و او زمین را پر از عدل میکند بعد از آنکه از ظلم پر شده باشد هر کدام از شما آن را درک کردید باید خود را بآن برسانید و لو اینکه با دست و سینه خود از روى برف بروید زیرا که او مهدى علیه السّلام است.
غیبت نعمانی ص 145 ، الحاوی للفتاوی ج 2 ص 127 ، الامام المهدی ص 67 و 296 و ...
-8موقعى که دیدید بیرق‏هاى سیاه از طرف خراسان خارج شدند خود را بآنها برسانید و لو اینکه با دست و سینه از روى برف بروید چون که مهدى خلیفه خدا در میان آنها است.
بشارة الاسلام ص 290 ، الزام الناصب ص 253 ، منتخب الاثر ص 304 و ...
-9  رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله یاد بلائى کرد که دچار اهل بیتش می‏شود تا اینکه خدا مردى را با بیرق سیاه از طرف مشرق بفرستد کسى که آن بیرق را یارى کند خدا او را یارى میکند و کسى که نصرت آن را ترک کند خدا نصرتش را ترک میکند، بعدا میآیند نزد مردى که نامش نام من است و او را سرپرست خود میکنند و خدا او را یارى و تأیید مینماید
فتنه و آشوبهاى آخر الزمان، متن، باب 100ص: 38

-10 مرد کوسه یا کم ریش ، گندم گون و متوسط القامتى که شعیب ابن صالح نام دارد و غلام بنى تمیم است با چهار هزار نفر که لباسشان سفید، بیرقهاشان سیاه است از شهر رى خروج میکند، او مقدمه (خروج) مهدى علیه السّلام است، با کسى ملاقات نمیکند مگر اینکه آن را خواهد کشت.
فتنه و آشوبهاى آخر الزمان، متن، باب 95 - ص: 36
-11 و پرچمهائى بدون علامت که نه از پنبه و نه کتان و نه حریر است از مشرق زمین میایند در سر نیزه‏ هاى آنها مهر سید اکبر زده شده قائد آنها مردى از خاندان پیغمبر است آن پرچمها در شرق پدید می ‏آید و بوى آن مانند مشک معطر بغرب میرسد. ترس و رعب آنها یکماه پیش از آمدنشان همه جا در دل مردم قرار میگیرد، آنگاه در کوفه‏ فرود میایند و اولاد ابو طالب بخونخواهى پدران خود قیام میکنند در آن گیر و دار ناگهان لشکر یمنى و خراسانى مانند دو اسبى که مسابقه میدهند از راه میرسند
مهدى موعود-ترجمه جلد سیزدهم بحار، متن، ص: 1060
الزام الناصب – جلددوم- چاپ بیروت . الغصن الثامن - الآیة الثانیة عشرة - ص 120
بحار الأنوار، ج 52، ص 274، ب 25، ح 167.
-12 وقتى که مردى شهر شام را گرفت و مرد دیگرى مصر را مسخر کرد و با یک دیگر جنگ کردند و اهل شام، اهل مصر را اسیر نمودند و مردى از طرف مشرق با بیرق‏هاى سیاه کوچکى بسوى صاحب شام آمد آن مرد مطیع مهدى علیه السّلام خواهد شد فتنه و آشوبهاى آخر الزمان، متن، باب 99 - ص: 36
-13 جابر از حضرت امام محمّد باقر علیه السّلام روایت کرده که فرمود: جوانى از بنى هاشم که خالى در کف دست راست خود دارد با بیرقهاى سیاهى از طرف خراسان خروج میکند که شعیب بن صالح در جلو او خواهد بود و با اصحاب سفیانى جنگ کرده آن‏ها را شکست میدهد
عقدالدرر ص 128 ، الحاوی ج 2 ص 68 ، ملاحم ابن طاووس ص 53
فتنه و آشوبهاى آخر الزمان، متن، ص: 36

-14 امیرمؤمنان(ع) می‌فرمایند: «سفیانی و صاحبان پرچم‌های سیاه با یکدیگر روبرو می‌شوند در حالی که میان آنان جوانی از بنی‌هاشم است که در کف دست راستش، خال سیاهی است و در پیشاپیش لشکریان او، شخصی از قبیلة بنی تمیم به نام شعیب بن صالح قرار دارد».
ابن حماد، فتن، ص 86

.جنس پرچم علاوه بر پارچه می تواند ، کاغذ نیز باشد - منبع ویکی پدیا
پرچم، از قدیم الایام سمبل اتحاد و تمایز در جنگها به شمار می رفته و همواره حائز اهمیت بوده است. پس از ظهور اسلام نیز، پرچم ماهیت خود را از دست نداد و ارزش و منزلت خود را حفظ کرد. امیرالمؤمنین علیه السلام درباره پرچم و اهمیت حفظ آن توسط سربازان اسلام می فرماید: « هرگز پرچمتان را از جای خودش حرکت نداده و دور آن را خالی نکنید و آن را جز به دست شجاعانتان نسپارید»
پر واضح است که پرچم، به دلیل اینکه نماد همبستگی لشکر بوده ، یکی از اهداف دشمن برای از بین بردن پرچم دار و به زمین انداختن پرچم برای تضعیف روحیه جنگاوری لشکر مقابل به شمار می رفته است. از این رو ، امیرالمؤمنین علیه السلام دستور به محافظت بیشتر از آن فرموده اند. 
از سیره عملی بزرگان دین نیز فهمیده می شود که نسبت به پرچم و پرچم داری توجه فراوانی داشته اند. 
در عصر ظهور نیز روایات شریف از پرچم های زیادی صحبت کرده اند ، از پرچم سرخ رنگ سفیانی تا پرچم زرد رنگ اهل مغرب و پرچم های سیاه خراسان و مشرق زمین تا پرچم اسرارآمیز امام مهدی(عج) ، بررسی روایات شریف از وجود رابطه و شباهتی عجیب میان پرچم اسرارآمیز امام زمان(عج) و پرچم های سیاه خراسان دارد که ما با توجه به احادیث شریف در این زمینه ، سعی در کشف این حقیقت داریم.
انواع پرچم های سیاه در روایات عصر ظهور 
در مجموعه روایات حداقل 5 نوع پرچم سیاه را می توان در نظر گرفت:
-1 پرچم های سیاه عمومی قیام مردم مشرق زمین(در ابتدای قیام)
-2 پرچم های سیاه اختصاصی قیام مردم مشرق زمین(در انتهای قیام و هنگام حرکت به سمت عراق)
-3 پرچم های سیاهی از مشرق زمین که مورد لعن قرار دارند
-4 پرچم های سیاه بنی عباس در اواخر حکومت امویان
-5 پرچم های سیاهی در سرزمین حجاز
در بررسی روایات عصر ظهور مرتبط با پرچم های سیاه متوجه می شویم که تفاوتهایی در نوع نگاه و دستور اهل بیت(ع) در حمایت از آنها وجود دارد به طوری که برخی از پرچم های سیاه مورد لعن و نفرین اهل بیت(ع) بوده و برخی مورد تمجید ، درباره برخی امر به یاری شده است و در مورد برخی ، عدم حرکت و توجه ، همچنین در روایتی خبر از درگیری دو گروه از پرچم های سیاه داده شده است که نشان از متفاوت بودن آنها دارد.
مجموعه این مسائل نشان می دهد که پرچم های سیاه مختلفی در روایات عصر ظهور وجود دارد که باید هر یک را دقیقاً شناخت تا در زمان لازم ، موضع مناسبی در مورد آن اتخاذ کرد. 
هریک از این پرچم های سیاه در روایات ، با اشاره روایت یا روایاتی از دیگر پرچم ها مشخص می باشد که ما در توضیح هر کدام روایاتی که بدان پرچم ها اشاره می کنند را نیز مطرح خواهیم کرد.
پرچم های سیاه شماره 4 و 5 چون مهم نبوده و نقشی در ظهور ندارند لذا از توضیح درباره آنها خودداری کرده و به ذکر روایات آنها بسنده می کنیم.

پرچم اسرار آمیز امام مهدی(عج) و رابطه آن با پرچم های سیاه سید خراسانی
قبل از اینکه با ذکر روایات انواع پرچم های سیاه را مورد بررسی قرار دهیم ، نگاهی به شباهت بسیار عجیب پرچم  سیاه سیدخراسانی با پرچم اسرارآمیز امام مهدی(عج) خواهیم داشت ، بنا بر روایات ، امام مهدی(عج)  وارث برخی مواریث پیامبر اکرم(ص) مانند زره ، شمشیر ، براق ، سحاب ، پرچم و میراثهای دیگر است که این مواریث علاوه بر داشتن برخی اثرات ، بعد از ظهور  بعنوان سند و مدرکی برای اثبات حقانیت و امامت امام عصر(عج) به کار می روند. یکی از این مواریث پرچم اسرارآمیز حضرت رسول(ص) می باشد ، که در احادیث متعددی بدان اشاره شده است.
عبد اللَّه بن سنان روایت نموده که امام محمد باقر علیه السّلام فرمود:

پرچم قائم همان پرچم رسول خداست که جبرئیل در روز جنگ بدر از آسمان آورد و آن را در میدان جنگ باهتزاز درآورد.

آنگاه جبرئیل عرض کرد: اى محمد بخدا قسم؛ این پرچم از پنبه و کتان و ابریشم و حریر نیست. عرض کردم: پس از چیست؟ گفت: برگ درخت بهشت است. پیغمبر در جنگ آن را برافراشت سپس پیچید و بدست على علیه السّلام داد و پیوسته نزد آن حضرت بود تا اینکه در روز جنگ جمل حضرت آن را برافراشته نمود و خدا او را پیروز گردانید. آنگاه على علیه السّلام آن را پیچید و همیشه نزد ما بوده و هست و دیگر هیچ کس آن را نمی گشاید تا اینکه قائم ما قیام کند.
وقتى قائم قیام نمود آن را باهتزاز در می ‏آورد و هر کس در شرق و غرب عالم باشد آن را می ‏بیند. رعب و ترس وى یکماه زودتر از پیش روى و چپ و راست او رفته در دلها جاى می ‏گیرد، آنگاه گفت: اى محمد! او بخونخواهى پدرانش قیام می ‏کند و سخت خشمگین است و از اینکه خداوند بر این خلق غضب نموده متأسف می ‏باشد.
او پیراهن پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله را که در جنگ احد پوشیده بود بتن دارد و عمامه و زره پیغمبر را که بقامت وى رساست می ‏پوشد، و ذو الفقار شمشیر پیغمبر را هم در دست دارد، سپس شمشیر می ‏کشد و هشت ماه از کشته بی دینان پشته‏ ها می ‏سازد. مهدى موعود-ترجمه جلد سیزدهم بحار، متن، ص: 1128
و در بحار الانوار از ابو بصیر آمده که گفت: حضرت ابوعبدالله صادق علیه‌السلام فرمود: هنگامی که امیر‌المؤمنین(ع) با اهل بصره برخورد کرد و پرچم برافراشت پرچم پیغمبر را گشود. لذا متزلزل شدند و هنوز شعاع خورشید زرد نگردیده بود که فریاد زدند: ای پسر ابی طالب ما را هلاک کردی.
...و چون روز صفّین فرا رسید ، نزدیکان برافراشتن آن پرچم را از امیرالمومنین(ع) درخواست کردند آن حضرت نپذیرفت. پس حسن و حسین علیهما السّلام و عمّار یاسر رحمه اللَّه را نزد او واسطه ساختند، آن حضرت به حسن علیه السّلام فرمود: پسر جانم همانا این مردم را مدّتى مقرّر شده است که بدان برسند، و این پرچم پرچمى است که پس از من هیچ کس جز قائم صلوات اللَّه علیه آن را بر نخواهد افراشت»....
سپس فرمود: اى ابا محمّد به خدا قسم آن پرچم نه از پنبه است و نه از کتان و نه از ابریشم و نه از حریر، عرض کردم: پس از چه چیزى است؟ فرمود: از ورق(برگ)بهشتى است، غیبت نعمانى-ترجمه غفارى، ص: 427
پرچم امام زمان (عج) پرچم اسرار آمیزی است که امام باقر (ع) درباره آن فرمود : « هنگامی که قائم (ع) ظهور کند پرچم رسول خدا (ص) را به مردم نشان می‌دهد» و امام صادق (ع) نیز در وصف آن چنین آورده است : « جبرئیل آن پرچم را روز بدر آورد و رسول خدا (ص) آن را در روز بدر برافراشت آنگاه آن را پیچید و به علی (ع) داد. آن پرچم نزد علی (ع) بود تا اینکه آن را در جنگ جمل باز کرد و خداوند وی را با آن پرچم پیروز نمود .آنگاه آن پرچم را در هم پیچید و هم اکنون نزد ماست .آن را کسی نمی‌گشاید تا آنکه قائم (ع)قیام کند . وقتی که قیام نمود آن را باز می‌کند » بر اساس روایات ، این پرچم از برگ درخت بهشتی است که آن را جبرئیل در جنگ بدر به اهتزاز درآورد این پرچم به سوی هیچ قومی عزیمت نمی‌کند مگر اینکه خدا آنها را نابود می‌کند و روی آن نوشته شده « البیعه لله» این پرچم به هنگام ظهور به سخن می‌آید و می‌گوید : ای ولی خدا برخیز و دشمنان خدا را بکش و چون حضرت آن را بگشاید در دل دشمنان ترس شدیدی وارد می‌شود و هر کس از آن پرچم پیروی کند و همراه با پرچم گام بردارد با ما اهل بیت (ع) بوده و نجات خواهد یافت و هر کس از آن جلو بیافتد و یا عقب بماند افراط یا تفریط کند نابود می‌شود. در روایت دیگری امیر المؤمنین علی (ع) فرمود : این پرچم دیگر باز نمی‌شود مگر به دست مهدی (ع). و نیز در روایتی از امام زین العابدین (ع) چنین نقل شده است که فرمود : «گوئی صاحب شما را با چشم خود می‌بینم که در پشت کوفه وارد نجف شده و یاران و پیروان پدرش همراه او در زیر پرچم رسول اکرم (ص) است که آن را برافراشته و به دست گرفته ...» با عنایت به روایات فوق این پرچم با تمام اوصاف شگفت انگیزش به عنوان یکی از مواریث پیامبر (ص) در نزد حضرت مهدی (ع) می‌باشد و در وقت معیّن به اذن الهی با آن پرچم ظهور خواهد کرد .


نکته بسیار مهم :
اکنون به این احادیث شریف که در وصف پرچم لشگر سید خراسانی و اهل مشرق زمین است ، دقت فرمائید :
... و پرچمهائى بدون علامت که نه از پنبه و نه کتان و نه حریر است از مشرق زمین میایند در سر نیزه ‏هاى آنها مهر سید اکبر زده شده قائد آنها مردى از خاندان پیغمبر است آن پرچمها در شرق پدید می ‏آید و بوى آن مانند مشک معطر بغرب میرسد. ترس و رعب آنها یکماه پیش از آمدنشان همه جا در دل مردم قرار میگیرد، آنگاه در کوفه‏ فرود میایند و اولاد ابو طالب بخونخواهى پدران خود قیام میکنند ....
مهدى موعود-ترجمه جلد سیزدهم بحار، متن، ص: 1060
الزام الناصب – جلددوم- چاپ بیروت . الغصن الثامن - الآیة الثانیة عشرة - ص 120
بحار الأنوار، ج 52، ص 274، ب 25، ح 167.
فضیل بن یسار از حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام روایت کرده که بوى فرمود: گنجى در طالقان هست که از طلا و نقره نیست، و پرچمى است که از روزى که آن را پیچیده ‏اند برافراشته نشده است و مردانى هستند که دلهاى آنها مانند پاره ‏هاى آهن است شکى در ایمان بخدا در آن راه نیافته و در طریق ایمان از سنگ محکم‏تر است اگر آنها را وا دارند که کوه‏ها را از جاى بکنند، از جاى کنده و از میان برمیدارند.
مهدى موعود-ترجمه جلد سیزدهم بحار، متن، ص: 1117
اگر دقت کرده باشید میان پرچم اسرار آمیز حضرت مهدی(عج) و پرچم های سیاه خراسان شباهتهای عجیبی وجود دارد :
1- در مورد جنس هر دو پرچم دقیقا این عبارت ذکر شده است :
نه از پنبه و نه کتان و نه حریر است.

2- رعب و وحشت یک ماه جلوتر از این پرچم امام زمان(عج) و سید خراسانی حرکت می کند
3- همه مردم از وجود آن آگاه می شوند
در مورد پرچم حضرت مهدی(عج) داریم که :
هر کس در شرق و غرب عالم باشد آن را می ‏بیند و در مورد پرچم های سیاه سید خراسانی داریم :
و بوى آن مانند مشک معطر بغرب(تمام جهان) میرسد
4- و پرچمى است که از روزى که آن را پیچیده ‏اند برافراشته نشده است
این توصیف هم در توصیف پرچم اهل طالقان(ایرانیان) است و هم در مورد پرچم اسرار آمیز امام زمان(عج(
5- وصف انتقام برای برافراشتن هر دو پرچم
...او بخونخواهى پدرانش قیام می ‏کند و سخت خشمگین است در مورد امام زمان(عج(
..... و اولاد ابو طالب بخونخواهى پدران خود قیام میکنند .... در وصف لشگر سید خراسانی

اما حقیقت چیست ؟ این شباهت عجیب میان پرچم های سیاه سیدخراسانی و پرچم اسرار آمیز امام زمان(عج) چگونه ممکن است وجود داشته باشد؟ منظور از اینکه پرچم های سیاه سیدخراسانی دقیقا مانند پرچم اسرارآمیز امام زمان(عج)، از جنس پنبه و کتان و ابریشم و حریر نیستند ، چیست؟ چگونه ممکن است رعب و وحشت یک ماه قبل از پرچم سیدخراسانی حرکت کند ؟
آیا پرچم سید خراسانی نیز همچون پرچم امام زمان(عج) دارای اثرات اسرارآمیز است؟! آیا پرچم برافراشته شده در سپاه سیدخراسانی می تواند همان پرچم شگفت انگیز امام زمان(عج) باشد که امام مهدی(عج) برای یاری سردار بزرگ خویش آن را قبل از حرکت سپاه سیدخراسانی به سوی آنها می فرستد تا در آن لشگر گشوده و برافراشته گردد و اثرات شگفت انگیز خود را بر جای بگذارد؟!
البته باید دقت کرد که در وصف پرچم سید خراسانی  عبارت " رایات " آمده است یعنی پرچم ها ، به عبارتی دیگر سیدخراسانی صاحب پرچم های اسرار آمیز است و در در حدیثی دیگر داریم : " رایات صغار" یعنی پرچم هایی کوچک ، پرچم های کوچکی که از جنس کتان و پنبه و پارچه نیستند ، این احتمال وجود دارد که احتمالا پرچم های سید خراسانی نیز در صفت جنس مانند پرچم مانند پرچم امام زمان(عج) باشند یعنی از برگ درخت به عبارتی دیگر از جنس کاغذ ، به زبان ساده تر پلاکاردهای کاغذی یا مقوایی ، حال علت اسرار آمیز بودن و داشتن قدرت فوق العاده این پرچم های کوچک سیدخراسانی چه می تواند باشد همانگونه که حدیث شریف بیان می فرماید که رعب و وحشت یک ماه زودتر از لشگر سید خراسانی حرکت می کند.
از مجموعه این مباحث می توان احتمالاتی را مطرح کرد :
آیا ممکن است پرچم اسرار آمیز حضرت رسول اکرم(ص) که در نزد امام زمان(عج) می باشد قبل از آغاز حرکت لشگر سید خراسانی توسط امام عصر(عج) به نزد سیدخراسانی فرستاده شود تا این پرچم شگفت که نوعی معجزه و امداد الهی برای تضمین پیروزی جبهه حق می باشد ، در هنگام حرکت سپاه سید خراسانی افراشته شود ، همانگونه که در وصف اهل طالقان(ایرانیان) فرموده اند : و پرچمى است که از روزى که آن را پیچیده ‏اند برافراشته نشده است ، و سپس برای بالاتر بردن قدرت و روحیه نیروهای سیدخراسانی به تعداد زیادی از این پرچم بر روی پلاکاردهای فوق الذکر تکثیر شود؟ والله اعلم
اما ممکن است که پرچم های کوچک ذکر شده همگی از جنس مقوا و کاغذ بوده و ربطی به پرچم شگفت انگیز امام عصر(عج) نداشته باشند و فقط یک پرچم شگفت انگیز که توسط یاران مخصوص امام عصر(عج) آورده شده است ، برای تضمین پیروزی سپاه سیدخراسانی که در واقع همان سپاه امام زمان(عج) می باشد ، گشوده شود همچنانکه در تایید این فرضیات داریم " و در میان آن لشگر(سیدخراسانی) چند نفر از یاران خاص حضرت وجود دارد " و یا روایاتی بیان می کنند که به کمک سپاه سیدخراسانی بشتابید ، زیرا مهدی در میان این لشگر است که شاید مراد همان پرچم اسرار آمیز امام زمان(عج) باشد ، و یا روایتی که بیان می دارد آغاز کارش از مشرق خواهد بود ، می تواند علاوه بر تطبیق آغاز انقلاب اسلامی ایران ، بر هنگام آغاز قیام لشگر سیدخراسانی نیز صدق کند ، بدین معنا که وقایعی مانند گشودن پرچم اسرارآمیز امام عصر(عج) این قیام تاریخی را به مثابه قیام خود حضرت قرار دهد.
نمی توان در این موارد اظهار نظر قطعی نمود و فقط احتمالاتی مطرح است ، اما آنچه که مسلم است این است که بنا بر روایات شباهتهای بسیار پرچم سیدخراسانی و پرچم شگفت امام زمان(عج) بسیار زیاد است و لاجرم احتمالاتی را مطرح می سازد ، مضاف بر اینکه روایتی که در مورد اهل طالقان(ایرانیان) که می گوید : " و پرچمى است که از روزى که آن را پیچیده ‏اند برافراشته نشده است " نیز این فرضیات را تقویت می کند.
البته مروری بر برخی از وقایع چند سال گذشته می تواند پذیرش این مسئله را آسان کند :
توجه و اهتمام رهبران جبهه حق به امور غیبی و ماورایی
1- منقول است در اوائل حمله آمریکا به عراق در سال 82 و کامل شدن حلقه محاصره دشمنان ، عارفی بنام(که شاید آیت الله بهجت بوده باشند ) به نزد مقام معظم رهبری(مدظله) می روند(یا پیام می فرستند) که آقا خطر حمله دشمنان بسیار جدی است! آقا هم می فرمایند خب چاره چیست؟ و این عارف بزرگ می گویند که باید برای دفع این شر و خطر ، به تعداد زیاد صلوات فرستاد و آقا هم می فرمایند بنده کاری خواهم کرد که روزانه میلیونها صلوات فرستاده شود و طی دستوری به صدا و سیما امر می کنند که آغاز اخبار با صلوات بر محمد و آل محمد(ص) باشد.( بنده از کانالهای مختلف این نقل قول را شنیده ام(

 

آیا شورش داعش در روایات عصر ظهور پیش بینی شده است؟!

زمانی که پرچم‌های سیاه را دیدید، به زمین بچسبید و حرکتی نکنید. سپس قومی ضعیف ظاهر می‌شوند که مورد اعتناء نیستند. دل‌هایشان مانند آهن است. آنها اصحاب دولت هستند. به عهد و میثاق پایبند نیستند. به حق دعوت می‌کنند اما اهلش نیستند. اسامی آنها کنیه است. نسبت آنها شهرهاست. موهایشان مانند زنان است...
 

یکی از مقدمات و نشانه های ظهور، پرچم‌ها و قیام‌های قبل از ظهور حضرت است خصوصا پرچم سیاه (رایات سود) که البته با توجه به احادیث مشخص می‌شود که چندین دعوت و قیام با پرچم سیاه داریم که برخی ناحق هستند. برخی از پرچم ها که عمدتا معرفی شده از مشرق قیام میکنند در روایات شیعه به اهل حق تطبیق شده است. اما یک پرچم سیاهی است با ویژگی های ذیل که ناحق و باطل است.
روایت از امام علی علیه السلام:
در کتاب احقاق الحق ج 29 ص 410. (مولف کتاب بیش از 400 سال قبل، این کتاب را تالیف کرده است و در سال 1019 قمری از دنیا رفته است و کتاب را آیه الله مرعشی احیا کردند.) إذا رأیتم الرایات السود فالزموا الأرض، فلا تحرکوا أیدیکم و لا أرجلکم، ثم یظهر قوم ضعفاء لا یؤبه لهم، قلوبهم کزبر الحدید، هم أصحاب الدولة، لا یفون بعهد و لا میثاق، یدعون إلى الحق، و لیسوا من أهله، أسماؤهم الکنى، و نسبتهم القرى، و شعورهم مرخاة کشعور النساء حتى یختلفوا فیما بینهم، ثم یؤتی اللّه الحق من یشاء.
زمانی که پرچم‌های سیاه را دیدید، به زمین بچسبید و حرکتی نکنید. سپس قومی ضعیف ظاهر می‌شوند که مورد اعتناء نیستند. دل‌هایشان مانند آهن است. آنها اصحاب دولت هستند. به عهد و میثاق پایبند نیستند. به حق دعوت می‌کنند اما اهلش نیستند. اسامی آنها کنیه است. نسبت آنها شهرهاست. موهایشان مانند زنان است. [به غلط‌هایشان ادامه می‌دهند] تا اینکه بین آنها اختلاف پیش می‌آید سپس خدا حق را به هر کس بخواهد می‌دهد.
إذا رأیتم الرایات السود: یعنی پرچم های سیاه فالزموا الأرض، فلا تحرکوا أیدیکم ولا أرجلکم: منظور این است که به این جماعت نپیوندید. و با آنها همراه نشوید. (این هم یکی از فواید دانستن نشانه های ظهور.) ثم یظهر قوم ضعفاء، لا یؤبه لهم، قلوبهم کزبر الحدید: شاید کنایه از خشونت و سنگدلی آنان باشد که داعشی ها در این زمینه شانه به شانه چنگیزخان مغول می‌زنند.
هم أصحاب الدولة: می بینید که میگویند که به خودشان لقب داده اند: دولت اسلامی عراق و شام. لا یفون بعهد ولا میثاق: به هیچ عهد و میثاقی پایبند نیستند. می بینید که حقوق اسرای جنگی را. به راحتی هرچه تمام تر می کشند. یدعون إلى الحق: عبارت روی پرچم سیاه را ببینید، نوشته است: لا اله الا الله محمد رسول الله. و لیسوا من أهله: اما اهل حق نیستند.

این هم یکی از فوائد دانستن علائم ظهور. که مبادا جذب آنها شوید. أسماؤهم الکنى و نسبتهم القرى: (اگر دقت کنید تصاویری که از صحنه جنگ داعش منتشر میشود دقت کنید. غالبا مینویسند ابو عمر، ابو دجاله، ابو فلان و ....)، اسم هایشان، به صورت کنیه هست. نسب و فامیلی آنها هم اسامی شهرها و کشورهاست... الشیشانی(چچنی)، الجولانی، البغدادی، الحرانی و ... و شعورهم مرخاة کشعور النساء:  یعنی موهایشان همچون زنان است.
حتى یختلفوا فیما بینهم: بین شان اختلاف می افتد. ثم یؤتی الله الحق من یشاء: سپس حق به حق دار می رسد ان شاء الله. دقت بفرمائید رایات السود، چند پرچم هستند. رایات السود باطل را در بالا ذکر کردیم اما رایات السود که طرفدار حق هستند از خراسان به سمت کوفه، برای خارج کردن پیروان بنی امیه و سفیانی، حرکت می کنند.: تنزل الرّایات السّود الّتی تخرج من خراسان الکوفة، فإذا ظهر المهدیّ بمکّة بعث إلیه بالبیعة. پس رایات السودی که از خراسان قیام می کنند، در روایات، بسیار ستایش شده اند . اما این رایات السودی که در ابتدای متن ذکر کردیم، طبق صریح روایت، باطل هستند.
توضیحات بیشتر: برخی از ماها، کشش نداریم و روایات به این واضحی را شاید به آینده موکول کنیم، را نباید به حساب، امامان گذاشت. معلوم است مطالعه مهدوی تان را باید تقویت کنید. چرا؟ به خاطر این جمله تان: علائم ظهور قطعیت ندارند. علائم ظهور به دو دسته حتمی و غیر حتمی تقسیم میشوند. و علائم حتمی از ضروریات مهدویت است. و در روایات" من المحتوم" ذکر شده است ما در اسلام از توقیت و تعیین وقت ظهور نهی شده ایم: مثلا بگوئیم فلان روز حضرت ظهور میکنند. این حرام است و مبانی علمی ندارد. اگر قرار بود، روایات مهدویت به ارزش دشمنان شیعه بیان شود، پس چرا اهل بیت این هم درباره علائم حتمی ظهور مثلا سفیانی، روایات بیان کرده اند. پس بحث بر سر ارزش یا بی ارزش بودن دشمنان امام نیست. بلکه اهل بیت(ع) روایات را بیان کردند تا ما در گروه دشمنان امام قرا نگیریم.
هیچ وقت در طول تاریخ، علائم اینگونه در کنار هم اجتماع نکرده بود. انقلاب ایران و مردی از قم. ورود قوات غرب و روم به عراق جمع شدن یهودیان در فلسطین نقش نظامیان در مصر اختلاف پرچم ها در شام تازه هنوز طوفان اصلی در عراق و شام و حجاز مانده است. اتفاقا اگر داعش میخواهد خودشان را با علائم ظهور ما تطبیق دهند، چه بهتر. چرا؟ زیرا طبق روایت که ما ذکر کردیم، ما میدانیم که این گروه، اهل باطل هستند.
قول بدهید به این کتب مهدویت مراجعه فرمائید و مطالعه کنید بعد با هم مباحثه خواهیم داشت. 1. کتب المعجم الموضوعی لاحادیث الامام المهدی نوشته دانشمند محترم علامه کورانی. البته کتاب عربی است. به اتوماسیون 14878 در مرکز موجود است و در نرم افزار مهدویت هم موجود است. 2. و برای فارسی زبان ها، کتاب تاملی در نشانه های حتمی ظهور به قلم آقای آیتی و به اتوماسیون 26146 در مرکز موجود است. این کتاب در هفتمین همایش کنگره مهدویت رونمایی شد. موفق باشید. قاعده عمومی و همیشگی تطبیق در خود نشانه های ظهور، حرام است. الف. اگر تطبیق به تعیین وقت در زمان ظهور بیانجامد، این میشود توقیت و وقت تعیین کردن. و در اسلام حرام است.
مثال 1: مثلا شخصی بگوید، حضرت در فلان روز، ظهور خواهند کرد. این دروغ است. مثال 2: یا گفته شود، فلان شخصیت معروف، همان سفیانی است. این هم حرام است، زیرا بین خروج سفیانی و ظهور حضرت، 6 ماه فاصله است و چون مدت معین است، این هم منجر به توقیت و تعیین وقت است. تطبیق در مقدمات نشانه های ظهور، اگر منجر به تعیین وقت نشود، اشکالی ندارد.
ب. اگر تطبیق، منجر به تعیین وقت نشود، منجر به تعیین زمان ظهور نشود، این اشکالی ندارد. مثال: این جمله امام خمینی: این انقلاب، مقدمه حکومت جهانی حضرت حجت است. زیرا فاصله بین مقدمه و حکومت حضرت، معلوم نیست چقدر باشد. پس منجر به تعیین زمان مشخص برای ظهور نمیشود. پس اشکالی ندارد.
مثال 2: پرچم های سیاه داعش، ممکن است بر رایات السود باطل، تطبیق داده شود، این اشکالی ندارد. زیرا معلوم نیست، چقدر بعد از پرچم های سیاه، سفیانی خروج کند. و زمان مشخصی تعیین نمیشود. پس به عبارت دیگر: مقدمات نشانه های ظهور را میشود تطبیق داد، مثل اتقلاب امام خمینی و یا پرچم های سیاه داعش بر رایات السود باطل. اما نشانه های ظهور را نمیشود بصورت قطع و یقین بر کسی تطبیق داد. مثلا بگوییم فلانی قطعاً سفیانی است. یا فلانی قطعاً یمانی است و ... 
دقت بفرمائید بحث ما در رایات السود و پرچم های سیاه است نه در سپاه سفیانی. بحث ما در مقدمات نشانه های ظهور است نه در خود نشانه های ظهور. شاید بخوانید و بشنوید که داعش در صدد بدل سازی و تشبیه خود به سپاه سفیانی است. که مثلا میخواهیم نفس زکیه عراق زا بکشیم و از این حرف ها. این اشتباه است. این هم یکی از فواید دانستن احادیث و شناخت علائم ظهور. اگر کسی احادیث مهدویت را مطالعه کرده باشد، فورا میگوید داعش دروغ می گوید که سپاه سفیانی است، زیرا، هنوز مقدمات نشانه حتمی ظهور (سفیانی) کامل نشده است تا چه رسد به خود نشانه حتمی ظهور (سفیانی). تازه وقتی سفیانی خروج کرد، باید تمام شام (سوریه، اردن و ...) را تصرف کند بعد دو لشکر به سمت مدینه و عراق بفرست. کجاست پس لشکر به سمت مدینه ؟ پس با اندک مطالعه مباحث مهدویت، فریب داعش را نخواهیم خورد بحث بر سر پرچم سیاه است که شاید این ها در حدیث امام علی(ع) اشاره شده است. شاید داعش از مقدمات نشانه ظهور (سفیانی) باشد. خوب شاید بپرسید، این نشانه حتمی ظهور (سفیانی)، چه مقدماتی در روایات اسلامی برای آن شاره شده است؟ مقدمات برای سفیانی، فراوان است، اما مهمترین آنها:
موت خلیفه و اختلاف بنی فلان در ملک و فرمانروایی روایت: ... و لا ترون ما تحبون حتى یختلف بنو فلان فیما بینهم ... و خرج السفیانی و قال لا بد لبنی فلان، من أن یملکوا فإذا ملکوا ثم اختلفوا تفرق ملکهم و تشتت أمرهم ... الغیبه نعمانی.
به دلخواه حود نمی رسید مگر اینکه بنی فلان در امر ملک و فرمانروایی، اختلاف کنند ... و بعد سفیانی خروج می کند و ... خسف و زلزله شدید در منطقه حرستا در سوریه روایت: ... کان خسف قریة بارم یقال لها: حرستا ... آشکار شدن سه پرچم در شام روایت ... و خروج الرایات الثلاث بالشام عندها. تازه بعد از اینها، سفیانی ببعد از ماه ها، بر کل منطقه شام، مسلط میشود، انگاه لشکر کشی به سمت عراق و مدینه را قصد میکند.